SANDACZ
Gdzie szukać?
Sandacz występuje powszechnie w wodach całej Polsce. Można go spotkać w szerszych i głębszych, czystych ciekach, w krainie leszcza i dolnej części krainy brzany, a więc w wodach średnio ciepłych, o twardym dnie. Nie unika wód z dnem mulistym, jeśli są one głębokie. Największe egzemplarze najczęściej łowi się na wielkich głębokościach. Ryba ta powszechnie występuje w niepstrągowych zbiornikach zaporowych oraz w zalanych wyrobiskach żwirowo-piaskowych. W ciągu dnia najczęściej przebywa w miejscach o nierównym dnie lub w pobliżu naturalnych zawad blisko głównego prądu wody; w nocy, o świcie i pod wieczór — na płyciznach i na prądzie w pobliżu brzegu. W dni bezchmurne i parne pływa zwykle przy powierzchni. W zbiornikach zaporowych z dobrym skutkiem można szukać sandacza nad pierwotnym korytem rzeki oraz w miejscach, gdzie dno gwałtownie opada. Twierdzenia, że sandacz jest typową rybą głębokiej wody, nie należy brać zbyt dosłownie, gdyż szukając pokarmu często wychodzi on za drobnicą na płycizny. W odróżnieniu od szczupaka chętnie zasiedla wody mętnawe. Uważany jest za wroga okoni, toteż okoń jest doskonałą przynętą na sandacza. Zarówno rzeki, jak i zbiorniki zaporowe zarybia się licznie starszą młodzieżą sandacza, podchowywaną zazwyczaj w stawach.
Kiedy łowić?
Sandacz bierze od czerwca aż do późnej, chłodnej jesieni, z wyjątkiem okresu upałów letnich. W zimie bierze sporadycznie. Sezon połowu sandaczy w wodach płynących trwa przez cały wrzesień i początek października; w zbiornikach zaporowych przedłuża się aż do końca listopada. Wcześnie rano przed świtem i wieczorem po zachodzie słońca łowimy go blisko powierzchni wody lub na średniej głębokości, w nocy na głębszej wodzie. Ustalono, że łowieniu tej ryby sprzyja pogoda bezwietrzna.
Sprzęt.
Wędzisko powinno być dłuższe, miększe, na zbiornikach zaporowych zaś, do dalekiego zarzucania przynęty, silniejsze i twardsze; żyłka o grubości 0,40 mm, przypon 0,20—0,30 mm, haczyki z długim trzonkiem nr 1—3. Spławik mały, obciążenie najlepiej przelotowe. Haczyk wiążemy na żyłce. Jeśli jednak możemy spodziewać się brania szczupaka, należy zastosować stalowy, cienki przypon. Błystki stosuje się małe, o długości 4—6 cm (maksymalnie 8 cm) i podłużnym kształcie, barwy czerwonej. Można też używać streamerów i woblerów.
Metody połowu sandacza.
W połowie sandaczy można stosować wiele metod, np.: na przepływankę z żywcem, martwą rybką lub kawałkami rybek — ze spławikiem i bez, na przystawkę na żywca, martwą rybkę lub kawałki ryby, na spinning z użyciem martwej rybki, błystki, rybiego grzbietu (cara), paska słoniny lub streamera czy woblera; w zbiornikach zaporowych stosuje się głębinowe spinningowanie i metodę opuszczania i podnoszenia przynęty. Skuteczne jest stosowanie cara z rybiej skóry. W wodach stojących sandacz bierze najchętniej z dna martwą rybkę lub cara z rybiej skóry.
Przynęty na sandacza.
Skuteczne są żywce, zwłaszcza te gatunki, które przebywają w tych samych rejonach co sandacz, a poza tym ukleja, jazgarz, okoń, kiełb i piskorz. Dobry jest grzbiet z jakiejkolwiek białej ryby. Żywce zaczepiamy za grzbiet, za górną wargę lub za obie wargi. Martwe rybki na systemikach. Długość żywców nie powinna przekraczać 10 cm, ponieważ sandacz ma stosunkowo wąski przełyk. Duży sandacz może jednak wziąć także na martwą płotkę o długości 20 cm. Martwą rybkę uzbrajamy w ten sposób, że jedno ramię potrójnej kotwiczki wbijamy w obie wargi, a zwykły haczyk o wielkości 1 —3 przywiązany do tego samego przyponu wbijamy w podstawę ogona (jest to systemik składający się z potrójnej kotwiczki 1 pojedynczego haczyka. Sandacz czasem połyka rybkę od głowy, a czasem od ogona. Gdy na łowisku panuje spokój, a my zachowujemy się tak, aby go nie naruszyć, możemy zarzucić żywca nawet 2—3 m od brzegu, na głębokości 0,6—1 m.
Inne uwagi.
Sandacz jet rybą bardzo kapryśną i ostrożną. Spotyka się go powszechnie. Zestaw użyty do połowu musi być taki, aby ryba przy braniu przynęty nie poczuła oporu. Martwej rybce lub jej części pozwalamy zawsze opaść na dno. W okresie cieplejszym na żywca łowimy rano i po południu, umieszczając go w średniej i powierzchniowej warstwie wody na głębokości 1 m lub głębiej, w pozostałym czasie przy dnie. Podczas spinningowania wolno prowadzimy przynętę na miejscach głębokich, tam gdzie sandacze mogą przebywać. W zbiornikach zaporowych ustawiamy przynętę na głębokości 5—10 m, a jesienią jeszcze głębiej.Niekiedy trzeba przynętę wywozić na łowisko łodzią. Wieczorem przynęty należy przenieść na płytsze miejsca, bliżej brzegów. Sposób przygotowania przynęty „rybi grzbiet”, przynęty ze słoniny do spinningowania, stosowanie larw owadów, a pionowe spinningowanie. Stanowisko sandaczy poznaje się po tym, że w jego sąsiedztwie znajduje się dużo białej ryby. W Polsce wymiar ochronny sandacza wynosi 45 cm, okres ochronny trwa od 15 marca do końca maja. Dzienny limit ilościowy dla tej ryby ustalono na 4 szt., łącznie z boleniem, szczupakiem i sumem.