CERTA
Gdzie?
Jest to ryba żyjąca w szerszych odcinkach rzek krainy leszcza, gdzie spotykamy ją zwykle w określonych miejscach. Lubi dno twarde, piaszczysto-żwirowate, a nawet kamieniste. Z tego względu zapuszcza się dość wysoko do krainy brzany. Znajdziemy ją w nurcie, na granicy prądu, w miejscach gdzie prąd słabnie, czyli na zakolu lub za przeszkodami, np. większymi głazami i blokami kamiennymi. Występuje także w zbiornikach zaporowych, zwłaszcza w rejonie ich cofki. Można ją także spotkać w niektórych jeziorach — tam, gdzie przepływa rzeka. W przypadku przegrodzenia takiej rzeki zaporą, przez którą certy nie mogą się przedostać, ryby te tworzą w jeziorze lokalną populację, odbywającą tarło w jednym z dopływów. W ostatnich latach certa zanika w niektórych wodach, co najczęściej związane jest ze zwiększającym się zanieczyszczeniem środowiska. Żyje przy dnie.
Kiedy?
Łowimy ją przez cały rok, podobnie jak płoć lub świnkę. Bierze dobrze w czasie odwilży w styczniu. W miesiącach letnich, kiedy woda wyraźnie się ociepla, możemy ją spotkać na wypłyconych, wartko płynących odcinkach.
Sprzęt.
Spławik powinien być bardzo czuły, delikatny i dokładnie wyważony, żyłka 0,15—0,20 mm, haczyki wielkości 4—9. Muchy — nimfy.
Metody połowu.
Łowimy ją podobnie jak świnkę: na przepływankę ze spławikiem, który musi być tak wyważony, aby 4/5 jego długości znajdowało się pod wodą. Także na przystawkę ze spławikiem i bez; przynęta zawsze na dnie.
Przynęty.
Stosuje się podobne jak do połowu świnki i płoci. Larwy owadów wodnych, ochotki, gnojaki, białe „robaczki”, ciasto, wyroby mączne, kasze, ser, parzona bułka, zacierki i inne. W okresach ciepłych podajemy przynęty roślinne, a w chłodniejszych — zwierzęce, a zwłaszcza larwy owadów, gnojaki i ochotki. Ze względu na to, że certa ma stosunkowo mały pyszczek, a pokarm pobiera z dna, na haczyk zakładamy małe porcje przynęty.
Inne uwagi.
W Czechach i Słowacji certa jest rybą pospolitą, jest bardzo płochliwa, ostrożna i nieufna. W czasie łowienia należy ją zanęcać i podnęcać. W zasadzie rzadko przekracza długość 35 cm i masę 0,5 kg. Jej mięso jest bardzo smaczne, choć ościste. Podczas holowania i wypuszczania osobników niewymiarowych musimy być ostrożni, gdyż zerwana lub wrzucona do wody certa potrafi wypłoszyć całe stado, a wówczas będziemy musieli stracić sporo czasu, aby doczekać się, aż ryby się uspokoją i znów zaczną brać.
W Polsce certa jest rybą wędrowną, gdyż wchodzi do rzek z morza Bałtyckiego w celu odbycia tarła, po którym wraca znów do morza. Pogłowie certy bardzo znacznie zmniejszyło się w wyniku zanieczyszczeń rzek. Jest to ryba objęta wieloma przepisami ochronnymi: jej wymiar ochronny wynosi 30 cm, zaś okres ochronny jest zróżnicowany, gdyż w Odrze i Wiśle trwa od 15 kwietnia do 31 maja, zaś w pozostałych rzekach i zbiornikach od 2 maja do 30 czerwca. Również jej połów jest limitowany: wędkarz w ciągu doby może złowić nie więcej niż 5 szt., z amurem, brzaną, karpiem i linem.