Wciągu ostatnich kilku lat ogromną karierę zrobiły na naszym rynku przynęty plastikowe, również z piór, gumy, włosia, skóry rodem w USA oraz różnorodnego kształtu i ciężaru główki ołowiane przeznaczone do ich uzbrajania. To, co wymyślono za oceanem do połowu bassów, walleye i muskie okazało się skuteczne podczas łowienia ich krewniaków – okoni, sandaczy i szczupaków.
Metoda i sprzęt
Wielu wędkarzy mylnie sądzi, że sam fakt używania powyższych przynęt oznacza łowienie metodą jigową. Należy wyjaśnić nieporozumienie – to sposób nadawania ruchu przynęcie stanowi istotę metody – nieregularne, szarpane ruchy w górę i w dół. Angielskie słowo jiging opisuje taki właśnie ruch, jig zaś to przynęta stosowana w metodzie jigowej. Jigami mogą być przykładowo: plastikowy robak założony na hak główki jigowej lub ołowiana wahadłówka, nawet obciążony filecik lub pasek słoniny, pozornie nie mające cech wspólnych. Znamienne dla metody jigowej jest aktywne śledzenie przez wędkarza opadania przynęty, w innych metodach spinningowych ta faza ruchu jest stracona dla połowu. Innym sposobem prowadzenia jiga jest powolne, centymetr po centymetrze wleczenie go po dnie z zatrzymywaniem na kilka sekund, w rzeczywistości jest to również szarpany ruch, tyle, że drobniejszy.
W metodzie jigowej branie zauważa się obserwując szczytówkę wędki, żyłkę nad powierzchnią wody, oraz wyczuwając bardzo często delikatne drgania przenoszone przez wędzisko. Objawem brania może być przygięcie lub wyprostowanie szczytówki, napięcie lub poluzowanie żyłki nad powierzchnią wody, przeniesione przez wędzisko wrażenie pstryknięcia w szczytówkę. Wielkie ryby biorą tak samo delikatnie jak bardzo małe. Brak zacięcia, lub spóźnienie najczęściej oznacza stratę ryby. W nielicznych przypadkach, gdy czujemy wyraźne branie tak jak w klasycznym spinningowaniu, oznacza to, że ryba zacięła się bez naszego udziału. Metodą jigową można łowić okrągły sezon szczupaki, okonie, sandacze i inne ryby drapieżne oraz wiele gatunków ryb spokojnego żeru, w pierwszej kolejności leszcze. Skuteczność użycia metody w odniesieniu do niektórych gatunków ryb na przykład jazi, kleni czy boleni, zależy od pory roku. Jesienią, gdy te gatunki spływają w głębsze miejsca ich reakcje upodabniają się do innych ryb drapieżnych. Już pobieżny opis metody jigowej wskazuje na konieczność użycia dość delikatnego sprzętu. Kołowrotek musi być lekki, precyzyjny, o dużej średnicy obrotowej rolki prowadzącej żyłkę przy kabłąku. Ideałem jest model z łożyskiem oporowym. Blokada następuje tu płynnie i w dowolnym położeniu korbki. Jej puszczenie nie powoduje stuknięcia zakłócającego obserwacje brań. Wędzisko to szybki, dobrze wyważony kij spinningowy o czułej szczytówce. Z uwagi na konieczność prowadzenia żyłki blisko blanku specjalistyczne wędki jigowe są gęsto oprzelotkowane. Do połowu z łodzi wystarczy długość 1,8-2,4 m, poruszając się po brzegu łatwiej łowić wędką dłuższą, nawet powyżej 3,0 m, jednak lądowanie ryb może przysporzyć dużych problemów. Znam wędkarzy, którzy do metody jigowej zaadaptowali krótkie wędki typu feeder, choć normalnie są przeznaczone do innych metod. Żyłka nie musi być przesadnie cienka, wystarczy 0,18-0,23 mm. Wielkim komfortem jest używanie fluorescencyjnej ze względu na łatwość obserwacji brań. Coraz większe grono wędkarzy stosuje plecionki, które są jakby stworzone do tej metody – mają znikomą rozciągliwość, ogromną wytrzymałość i miękkość umożliwiającą dalekie rzuty.
Haki
W metodzie jigowej używa się haków zespolonych w jedną całość z obciążeniem, czyli główek jigowych o różnorodnym kształcie lub haków samo-skrętnych (ang. automatic rotating) -rys. h. W drugim przypadku przynętę z hakiem obciąża się oliwką umieszczoną na żyłce. Generalnie stosuje się haki miękkie typu Aberdeen o szerokim, okrągłym łuku kolanowym, twarde typu O’Shaughnessy o dłuższym trzonku i wąskim łuku kolanowym oraz wzmacniane obu rodzajów. Wymieniony jako pierwszy powinien się rozgiąć na zawadzie. Haki mające zastosowanie w wielu główkach mają czasem ramię odgięte pod kątem innym niż 90 stopni i oczko prostopadłe do płaszczyzny. Oto najpopularniejsze haki jigowe na świecie (numeracja za Eagle Claw). Różne kąty odgięcia trzonków haków i ich różne rozwartości mają na celu dostosowanie do konkretnych kształtów główek ołowianych oraz przynęt. Na przykład grub (twister) wymaga dłuższego trzonka haka i o mniejszej rozwartości niż shad (ripper).